Data:31 maja 2025 8:21

Ostrożnie znaczy z wyprzedzeniem: co to jest badanie kontrolne i kto go potrzebuje?

Mammografia

To badanie nie jest o matkach i macierzyństwie, bo mamma z języka łacińskiego oznacza "gruczoł piersiowy". Ty i ja należymy do gatunku ssaków i każda z nas może karmić piersią, co z jednej strony jest radosne, ale z drugiej wymaga pewnego wysiłku, aby utrzymać nasze piersi w zdrowiu. Mammografia jest badaniem rentgenowskim piersi, w którym pierś jest silnie ściskana specjalnymi płytkami w celu uzyskania obrazu. Dzięki temu badaniu rak piersi (inny często występujący wśród kobiet nowotwór) może być wykryty we wczesnym stadium. Lekarze zalecają wykonywanie mammografii co roku, począwszy od 40 roku życia; jeśli jednak jesteś w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na raka (np. jeśli w twojej rodzinie występowały takie choroby), możesz zacząć wcześniej, od 30 roku życia. Dobrym pomysłem jest również comiesięczne sprawdzanie piersi pod kątem obecności nowotworów.

Hormony tarczycy

O znaczeniu tarczycy w organizmie napisano już poematy medyczne, ale niewiele osób zdaje sobie nawet sprawę z tego, że znajduje się ona w okolicy szyi (tak, tak). Ten mały organ produkuje trzy rodzaje hormonów: TSH (hormon tarczycy), T3 i T4. Więcej informacji na temat tego, za co odpowiada każda z nich znajdziesz w sieci, ale dla kobiet planujących ciążę, nieprawidłowe funkcjonowanie tarczycy może być poważną przeszkodą. Poziom hormonów można sprawdzić w określonych dniach cyklu (o czym poinformuje Cię lekarz) za pomocą badania krwi pobranej z żyły.

Cytologia

Wymaz z szyjki macicy jest najważniejszym badaniem, ponieważ pomaga wykryć raka szyjki macicy (jeden z najczęstszych rodzajów raka wśród kobiet). Nie wszystkie kliniki oferują tę usługę, ale każda płatna klinika wykona test, a wynik otrzymasz w ciągu kilku dni. Sam zabieg nie jest zbyt przyjemny: lekarz usuwa część naskórka z szyjki macicy za pomocą specjalnej szczoteczki. Może to spowodować bolesne odczucia, które mogą trwać do kilku dni, ale dla własnego bezpieczeństwa musisz zgodzić się, że możesz to tolerować. Wynik ma postać opisu komórek z szyjki macicy i informuje, czy znajdują się na niej komórki atypowe (lub złośliwe). Lekarze zalecają, aby zdrowe kobiety wykonywały to badanie co trzy lata, ale jeśli wcześniej zdiagnozowano u ciebie ektopię szyjki macicy (nadżerkę) lub jakikolwiek rodzaj zagrożenia HPV, lepiej jest wykonywać cytologię raz w roku.

USG miednicy

Badanie USG narządów kobiecych warto wykonać każdej dziewczynie i kobiecie, niezależnie od wieku i chęci posiadania potomstwa, ponieważ to pozornie proste i bezbolesne badanie pozwala wykryć wiele poważnych schorzeń, nawet we wczesnym stadium. Częste diagnozy w ginekologii, takie jak torbiele jajników, polipy macicy lub mięśniaki macicy, mogą być zapobiegane i kontrolowane przez coroczne badanie USG. W przeciwieństwie do cytologii, którą wykonuje się w dowolnym dniu cyklu (poza miesiączką), USG miednicy wykonuje się w ściśle określonych dniach, w zależności od tego, jakie konkretne parametry chcesz sprawdzić.

Testy na ukryte choroby przenoszone drogą płciową i HIV

Naszą wirtualną wycieczkę do lekarza kończymy najbardziej popularnym testem dla wszystkich osób aktywnych seksualnie (i bywalców salonów pielęgnacji paznokci): testem na utajone infekcje przenoszone drogą płciową, kiłę, żółtaczkę i HIV. Faktem jest, że nawet jednorazowy niebezpieczny seks może wynagrodzić cię całym bukietem chorób, z których większość nie ujawnia się przez długi czas. Przezabawne sytuacje z sitcomów o tym, jak po przygodnym seksie gdzieś "swędzi", dalekie są od rzeczywistości i nie wywołują śmiechu u kogoś, kto spotyka się z nimi w prawdziwym życiu. Jeśli jesteś aktywna seksualnie, po pierwsze powinnaś zawsze używać prezerwatywy, a po drugie powinnaś przynajmniej raz w roku poddać się badaniu na obecność utajonych infekcji seksualnych. To samo dotyczy testów na HIV i inne "straszne" choroby, którymi można się przypadkowo zarazić nawet w salonie pielęgnacji paznokci.

Przeczytaj też: Dr. Sleep: Czym są hormony snu i jak na nas wpływają (opinia eksperta)